शुक्रवार, 5 जुलाई 2024

भोगवटादार वर्ग-2 च्या जमिनींचं वर्ग-1 मध्ये रुपांतर कसं करायचं?

  

महाराष्ट्र -

भोगवटादार वर्ग-2 च्या जमिनींचं वर्ग-1 मध्ये रुपांतर कसं करायचं? या प्रक्रियेत नवीन बदल काय झाले?


 वर्ग-2 च्या जमिनीचं वर्ग-1 मध्ये रुपांतर करायचं आहे. आणि कागदपत्र कोणती लागतात


 सामान्य नागरिकांना भोगवटादार वर्ग-2 च्या जमिनीचं वर्ग-1 मध्ये रुपांतर करण्याची प्रक्रिया काय आहे, गेल्या काही वर्षांमध्ये या प्रक्रियेत नेमके काय बदल झाले आहेत, ते अगदी सोप्या भाषेत समजून सांगायला हवं


 वर्ग-2 च्या जमिनींचं वर्ग-1 मध्ये रुपांतर कसं करायचं? यासाठी अर्ज कुठे व कसा करायचा? नजराणा किती लागतो? याची संपूर्ण प्रक्रिया जाणून घेणार आहोत.

वर्ग-2 आणि वर्ग-1 ची जमीन म्हणजे काय?

सातबारा उताऱ्यावर तुमची जमीन कोणत्या भूधारणा पद्धतीअंतर्गत येते, ते नमूद केलेलं असतं.


भोगवटादार वर्ग-1 या पद्धतीतमध्ये अशा जमिनी येतात, ज्यांचं हस्तांतरण करण्यावर शासनाचे निर्बंध नसतात, शेतकरीच या जमिनीचा मालक असतो.


भोगवटादार वर्ग-2 या पद्धतीतमध्ये खातेदारांना शासनाकडून मिळालेल्या जमिनी असतात. या जमिनींचं हस्तांतरण करण्यावर शासनाचे निर्बंध आहेत, सरकारी अधिकाऱ्याच्या परवानगीशिवाय या जमिनींचं हस्तांतर होत नाही.


यामध्ये देवस्थान इनाम जमिनी, भूमिहीन शेतकऱ्यांना वाटप केलेल्या जमिनी इ. जमिनींचा समावेश होतो.


तर अर्ज कसा करायचा?

8 मार्च 2019 रोजी महाराष्ट्र सरकारनं महाराष्ट्र जमीन महसूल (भोगवटादार वर्ग 2 आणि भाडेपट्ट्यानं प्रदान केलेल्या जमिनी भोगवटादार वर्ग 1 मध्ये रुपांतरित करणे) नियम, 2019 राजपत्राद्वारे प्रसिद्ध केला.


या नियमानुसार, ज्या जमिनी शासनानं नागरिकांना कृषिक, रहिवासी, वाणिज्यिक किंवा औद्योगिक वापरासाठी कब्जेहक्कानं अथवा भाडेपट्ट्याने प्रदान केलेल्या आहेत, त्या जमिनींचं वर्ग 1 मध्ये रुपांतर करता येतं.


यासाठी तहसील कार्यालयात तहसिलदारांकडे अर्ज करता येतो.


महसूल कायदेतज्ज्ञ डॉ. संजय कुंडेटकर यांच्या एका लेखात यासाठीच्या अर्जाचा नमुना दिलेला आहे. खालील फोटोत तुम्ही तो पाहू शकता


प्रचलित दरानुसार, नजराणा किती भरावा लागेल ते पाहूया...


कृषिक प्रयोजनसाठी जमीन प्रदान केलेली असेल, तर जमिनीच्या चालू वर्षाच्या बाजारभावाच्या 50 % इतकी रक्कम ही नजराणा म्हणून शासनाकडे जमा करावी लागते.

वाणिज्यिक अथवा औद्योगिक वापरासाठी कब्जेहक्कानं किंवा भाडेपट्ट्यानं धारण केलेली असेल, तर जमिनीच्या चालू वर्षाच्या बाजारभावाच्या 50 % इतकी रक्कम ही नजराणा म्हणून शासनाकडे जमा करावी लागते.

रहिवासी वापरासाठी कब्जेहक्कानं धारण केलेली जमीन असेल, तर जमिनीच्या चालू वर्षाच्या बाजारभावाच्या 15% इतकी रक्कम ही नजराणा म्हणून शासनाकडे जमा करावी लागते.

रहिवासी वापरासाठी पण भाडेपट्ट्यानं धारण केलेली जमीन असेल, तर जमिनीच्या चालू वर्षाच्या बाजारभावाच्या 25% इतकी रक्कम ही नजराणा म्हणून शासनाकडे जमा करावी लागते.

यात एक महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे 2019 च्या या नियमानंतर, ज्या नागरिकांनी वर्ग-2 च्या जमिनी वर्ग-1 मध्ये रुपांतरित केल्यात त्यांना नजराणा भरण्यासाठी 7 मार्च 2024 पर्यंत मुदतवाढ देण्यात आलीय. आधी ही मुदत मार्च 2022 पर्यंत होती.


कागदपत्रे कोणती लागणार?

वर्ग-2 च्या जमिनीचं 1 मध्ये रुपांतर करण्यासाठी कोणती कागदपत्रं लागणार, ते जाणून घेण्यासाठी तुम्ही एकदा तहसील कार्यालयात जाऊन त्याबाबत विचारपूस करणं कधीही चां


अर्ज लिंक - अर्ज डाउनलोड लिंक

Land Map: फक्त गट नंबर टाका आणि पहा तुमच्या जमिनीचा नकाशा

Land Map: फक्त गट

नंबर टाका आणि पहा तुमच्या जमिनीचा नकाशा, जाणून घ्या सविस्तर माहिती

असा पाहा जमिनीचा नकाशा..


१) कोणत्याही जमिनीचा नकाशा ऑनलाइन पाहण्यासाठी किंवा डाऊनलोड करण्यासाठी सर्वप्रथम गुगलवर


mahabhunakasha.mahabhumi.gov.i


n सर्च करावे.


= ==


२) सर्च केल्यानंतर तुमच्यापुढे एक पेज ओपन होईल, या पेजवरील डाव्या बाजूला तुम्हाला Location हा कॉलम दिसेल. या कॉलममध्ये तुम्हाला तुमचं राज्य, 'कॅटेगरी'त रुरल म्हणजेच ग्रामीण आणि अर्बन म्हणजेच शहरी असे दोन पर्याय असतील. तुम्हाला सोयीनुसार पर्याय निवडावा लागेल. Land Record


३) यानंतर तुमचा जिल्हा, तालुका व गाव निवडून village mapवर क्लिक करून तुमची शेतजमीन / जमीन ज्या गावामध्ये येते, त्या गावाचा नकाशा मोबाईल वरील स्क्रीनवर ओपन होतो. 'होम' पर्यायापुढील आडव्या बाणावर क्लिक करून हा नकाशा पूर्ण स्क्रीनमध्ये सुध्दा पाहता येतो.


४) त्यानंतर डावीकडे + अथवा – या बटणावर क्लिक करून हा नकाशा मोठ्या किंवा छोट्या आकारातसुध्दा पाहता येतो. त्यापुढे डावीकडे तीन एका खाली एक आडव्या रेषा दिसतील, त्यावर क्लिक केल्यावर तुम्हाला पहिल्या पेजवर परत जाता येईल.


असा डाऊनलोड करा जमिनीचा नकाशा...


नकाशाच्या पेजवर search by plot number हा कॉलम असून तेथे तुमच्या ७/१२वरील गट क्रमांक टाकावा. नंतर जमिनीचा गट नकाशा उघडतो. 'HOME' या पर्याया पुढील आडव्या रेषेवर क्लिक करून - या बटणवर क्लिक केल्यास तूम्ही संपूर्ण नकाशा पाहू शकता. डाव्याबाजूला plot info या कॉलमखाली तुम्ही टाकलेल्या गट नकाशामधील शेतजमीन/जमीन ज्याच्या नावावर आहे, त्याचे नाव आणि किती जमीन आहे, याची संपूर्ण माहिती दिसेल.


एका गट नंबरमध्ये ज्याची ज्याची जमीन असेल त्याची तपशीलवार माहिती तुम्हाला पाहता येईल. ही सगळी माहिती पाहिल्यानंतर डावीकडे सर्वात शेवटी map report यावर क्लिक केल्यावर तुम्हाला तुमच्या जमिनीचा plot report दिसेल. त्यावर उजव्याबाजूला खाली दिशा असलेल्या downward arrow वर क्लिक केल्यास तुमचा नकाशा डाऊनलोड होईल. 


Link येथे क्लीक करा भूनकाशा लिंक mahabhunakasha

 https://mahabhunakasha.mahabhumi.gov.in/27/index.html